Prezydent Komorowski na budowie zbiornika Racibórz
- Budowa zbiornika Racibórz to efekt doświadczeń powodzi z 1997 roku, ale też zmian organizacyjno-prawnych, które umożliwiają dziś szybsze realizowanie potrzebnych, a trudnych inwestycji – mówił dzisiaj prezydent Bronisław Komorowski na budowie suchego zbiornika przeciwpowodziowego Racibórz Dolny. Prezydent przypomniał, że inwestycja, która rozpoczęła się lipcu, była możliwa dzięki wprowadzeniu w 2010 roku specustawy powodziowej. Podkreślił, że ta kosztowna inwestycja (warta ok. 1 mld zł), która zakończyć ma się w 2017 roku, będzie chroniła mieszkańców dorzecza Odry od Raciborza do Wrocławia.
- To nie były tylko i wyłącznie kwestie finansowe, że to nie ruszało, to był problem niemożliwości stworzenia odpowiednich ram prawnych. Zostało to przełamane w wyniku specustawy z 2010 r. Pełniłem wtedy obowiązki marszałka Sejmu i głowy państwa jednocześnie; cieszę się, że tamta ustawa, która była efektem współpracy w bardzo szerokim układzie politycznym, z udziałem wszystkich środowisk politycznych, daje dobre efekty w postaci ewidentnego przyspieszenia i przyzwoitych form wywłaszczeń, zmian właścicielskich na tym terenie - podkreślił prezydent.
Racibórz Dolny będzie polderem, czyli suchym zbiornikiem o powierzchni 26 km kw. Po jego ukończeniu w czasie powodzi będzie mógł pomieścić 185 mln m sześc. wody. Na jego terenie prowadzona będzie – prócz upraw rolnych - także eksploatacja kruszyw i glin ceramicznych. Po ich wyeksploatowaniu pojemność całkowita zbiornika sięgnie 300 mln m sześc. wody.
Inwestorem jest Regionalny Zarząd Gospodarki Wodnej w Gliwicach. Jak mówił dzisiaj jego dyrektor, Tomasz Cywiński, pierwsze prace - związane z budową nowego stawu - już się zakończyły.
- Był to newralgiczny element, bo bez budowy stawu Plinc nie mogliśmy przystąpić do kolejnych prac. Wiąże się to z postanowieniami ochrony środowiska – niestety w pewnych miejscach niszczymy je, więc musieliśmy jego elementy przenieść w inne, właśnie do nowego stawu” - wyjaśnił Cywiński.
Obecnie prowadzone są roboty ziemne związane z budową fundamentów pod główną budowlę upustowo-przelewową zbiornika (z ujściem wody do omijającego centrum Raciborza Kanału Ulgi). Potem powstawać mają poszczególne elementy zapory czołowej – o długości 4 km (m.in. z upustem do tzw. Odry Miejskiej), a także zapory lewobrzeżnej (9,6 km) i prawobrzeżnej (8,8 km).
Zapory będą konstrukcjami ziemnymi – sięgającymi do ok. 10 m wysokości. Główny przelew będzie umożliwiał regulowanie spuszczanej wody, a także migrację ryb. Objętość korpusów ziemnych zapór wyniesie łącznie ponad 6,6 mln m sześc.
Planowany termin zakończenia robót to 9 stycznia 2017 r. Na razie wielu mieszkańców miejscowości z terenu budowy zbiornika (Nieboczowy i Ligota Tworkowska) mieszka jeszcze w swoich dotychczasowych domach. Będą mogli w nich pozostać do 2016 r. Wyznaczona jest już tzw. nowa wieś o nazwie Nowe Nieboczowy, gdzie mogą się przenosić i budować. Część mieszkańców, głównie Ligoty Tworkowskiej, przeniosła się już gdzie indziej.
Budowa zbiornika pochłonie prawie miliard złotych. Finansowanie pochodzi z Międzynarodowego Banku Odbudowy i Rozwoju (109,6 mln zł), Banku Rozwoju Rady Europejskiej (457,4 mln zł), z Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej (pozostała część).
Zbiornik Racibórz Dolny jest inwestycją kluczową dla ochrony przeciwpowodziowej doliny Odry (o łącznym koszcie ok. 2,5 mld zł) i największym elementem rządowego "Programu dla Odry 2006". Przygotowywana od lat budowa suchego zbiornika należy do największych inwestycji hydrotechnicznych w Polsce.
/Śląski Urząd Wojewódzki z wykorzystaniem informacji PAP/