Poznaj Urban Lab

Urban Lab to instrument współpracy miasta z mieszkańcami, przedsiębiorstwami, podmiotami naukowymi i NGO, mający na celu poprawę jakości życia mieszkańców poprzez innowacyjne rozwiązanie zidentyfikowanych problemów oraz wygenerowanie dodatkowej wartości przy wykorzystaniu zasobów miejskich. Urban Lab to przestrzeń miejskich innowacji, której głównym celem jest poprawa jakości życia mieszkańców poprzez rozwijanie, testowanie i wdrażanie nowatorskich rozwiązań. Urban Lab dąży do stworzenia miasta bardziej przyjaznego, funkcjonalnego i nowoczesnego, w którym zarządzanie miastem idzie w parze z potrzebami mieszkańców.

Urban Lab Racibórz to jednostka organizacyjna wchodząca w strukturę Wydziału Rozwoju Urzędu Miasta, która działa w Raciborzu na rzecz jej mieszkańców i mieszkanek. Zadaniem Urban Labu jest wspieranie rozwoju miasta, aby wszystkim mieszkańcom - bez względu na wiek, płeć, pochodzenie etniczne, miejsce zamieszkania bądź inne uwarunkowania – żyło się lepiej.

By zrealizować cel główny niezbędne jest koordynowanie i sieciowanie różnych środowisk: mieszkańców, samorządu, NGO’s, biznesu, świata nauki, ze szczególnym uwzględnieniem mechanizmów partycypacji społecznej, przy włączeniu w proces liderów społecznych z zastosowaniem zrównoważonego rozwoju.

Prototypowe rozwiązanie, które przy właściwym zarządzaniu ma ogromny potencjał miastotwórczy.

5 zdjęć

Urban Lab Racibórz

5 zdjęć

 Cele działalności Urban Labu

Urban Lab to przede wszystkim przestrzeń współtworzona przez mieszkańców, ekspertów, organizacje i władze lokalne. Partycypacyjne podejście, czyli aktywne włączanie społeczności w procesy decyzyjne i projektowe, jest fundamentem skutecznego działania Urban Labu.

W jakie działania celuje Urban Lab?:

• Rozwiązywanie lokalnych problemów – identyfikacja i reagowanie na wyzwania miejskie, takie jak transport, ekologia czy infrastruktura.
• Wspieranie innowacji i technologii – promowanie nowych technologii oraz inteligentnych rozwiązań w przestrzeni miejskiej.
• Angażowanie społeczności – włączanie mieszkańców w procesy decyzyjne i projektowe, by wspólnie kształtować przestrzeń miejską.
• Wdrażanie zrównoważonego rozwoju – tworzenie ekologicznych i społecznie odpowiedzialnych rozwiązań wspierających zrównoważony rozwój miasta.
• Edukacja i budowanie świadomości – organizowanie warsztatów, szkoleń i wydarzeń promujących innowacyjne podejście do miejskich wyzwań.
• Wzmacnianie współpracy międzysektorowej - łączenie różnych środowisk – mieszkańców, samorząd, biznes i naukę – tworząc sieci współpracy i wymiany wiedzy, przyspiesza się rozwój innowacji.
• Stworzenie systemu udostępnienia przez miasto swoich zasobów i testowania wykreowanych pomysłów, rozwiązań, eksperymentów w rzeczywistym środowisku miejskim jako swego rodzaju „żywym laboratorium”.
• Stworzenie przestrzeni miejskiej do wspólnej dyskusji wszystkich środowisk (mieszkańcy, przedstawiciele biznesu, nauki, NGO, lokalnych instytucji) przy udziale i zaangażowaniu przedstawicieli miasta w celu wypracowania wspólnych rozwiązań.
• Wsparcie przedsiębiorczości i organizacji pozarządowych poprzez: doradztwo, warsztaty i szkolenia, organizację wydarzeń, konkursów, współpracę ze środowiskiem szkolnym i akademickim, inkubowanie innowacji społecznych.
• Zdiagnozowanie najważniejszych problemów, deficytów dla wybranych obszarów funkcjonowania miasta.
• Aktywizacja dzieci i młodzieży do partycypacji społecznej dotyczącej wspólnego rozwiązywania problemów związanych z jakością życia w mieście.
• Wypracowanie pomysłów, które pozwolą na rozwiązanie zdiagnozowanych miejskich problemów, tym samym poprawiając jakość życia mieszkańców.
• Zachęcanie do kreowania i wdrażania innowacji, do poszukiwania nietypowych miejskich rozwiązań.
• Konferencje, warsztaty, bezpłatne wydarzenia dla mieszkańców organizowane przez NGO’sy i grupy nieformalne.
• Cowork i przestrzeń do wymiany doświadczeń i spotkań zarówno formalnych i nieformalnych. Miejsce dla freelancerów.
• Wydarzenia kulturalne, naukowe, konferencje, miejsce posiedzeń stowarzyszeń, możliwość pracy zdalnej i prowadzenia spotkań on-line w oddzielnej sali, wystawy.

Dlaczego partycypacja społeczna jest kluczowa?

• Lepsze dopasowanie rozwiązań do realnych potrzeb
  Każde miasto ma swoją specyfikę – unikalne wyzwania, potrzeby i potencjał. Angażując mieszkańców i lokalne organizacje, Urban Lab może projektować rozwiązania, które są rzeczywiście użyteczne i odpowiadają na rzeczywiste problemy społeczności. Są wręcz „skrojone na miarę”.
• Większa akceptacja i zaangażowanie społeczności
  Ludzie chętniej korzystają z inicjatyw, w których mieli swój udział. Jeśli mieszkańcy mają wpływ na projektowanie przestrzeni miejskiej, innowacyjnych usług czy polityk, czują się współodpowiedzialni za ich sukces i są bardziej skłonni do ich wspierania. Co więcej są bardziej odpowiedzialni np. za powstałą infrastrukturę, co znacząco zmniejsza np. dewastacje przestrzeni miejskiej.
• Budowanie kapitału społecznego
  Urban Laby, które stawiają na współpracę, wzmacniają więzi między mieszkańcami, organizacjami i instytucjami. Tworzą przestrzeń dialogu, w której różne grupy społeczne mogą wymieniać się doświadczeniami i wiedzą, co sprzyja budowaniu lokalnego kapitału społecznego.
• Eksperymentowanie i prototypowanie innowacji
  Mieszkańcy najlepiej znają swoje miasto, dlatego ich pomysły mogą być źródłem nowatorskich rozwiązań. Dzięki metodom takim jak design thinking, hackathony miejskie czy konsultacje społeczne, Urban Laby mogą testować różne koncepcje, zanim zostaną wdrożone na szeroką skalę.
• Zwiększenie transparentności i zaufania do władz
  Współpraca w modelu partycypacyjnym wzmacnia zaufanie do instytucji publicznych. Kiedy mieszkańcy widzą, że ich głos ma znaczenie, chętniej angażują się w życie miasta i postrzegają działania władz jako bardziej otwarte i demokratyczne.

Urban Lab może stać się prawdziwym laboratorium miejskiej innowacji tylko wtedy, gdy jego działalność opiera się na aktywnej partycypacji społecznej. To mieszkańcy są ekspertami swojego miasta – ich wiedza, doświadczenie i pomysły są nieocenione w tworzeniu bardziej funkcjonalnych, przyjaznych i inteligentnych przestrzeni miejskich. Dlatego partycypacyjne podejście nie jest dodatkiem, lecz kluczowym elementem sukcesu każdej inicjatywy Urban Labu.

Grupy docelowe i interesariusze Urban Labu

Urban Lab to przestrzeń innowacji miejskich, w której różne grupy społeczne, instytucje i przedsiębiorstwa mogą współpracować nad rozwiązywaniem problemów miejskich oraz tworzeniem nowych koncepcji dla zrównoważonego rozwoju miast. Urban Lab to miejsce spotkania różnych grup społecznych, instytucji i firm, które wspólnie pracują nad poprawą funkcjonowania miast. Jego siła tkwi w szerokim zaangażowaniu interesariuszy, dzięki którym możliwe jest wdrażanie innowacyjnych, zrównoważonych i dostosowanych do potrzeb mieszkańców rozwiązań miejskich. Aby skutecznie realizować swoje cele, Urban Lab co do zasady angażuje bardzo szeroki wachlarz interesariuszy, którzy mogą korzystać z jego zasobów oraz wnosić wartość do prowadzonych działań.

Grupy docelowe Urban Lab Racibórz:

• Mieszkańcy Raciborza: obywatele zainteresowani poprawą jakości życia w mieście, społeczności lokalne, grupy sąsiedzkie, grupy nieformalne, młodzież i studenci angażujący się w inicjatywy miejskie
• Przyjezdni: osoby, które będą chciały poczekać na transport, podróżujący kolejami lub autobusami, mieszkańcy ościennych i dalszych gmin, dla których Racibórz stanowi ośrodek interesów życiowych, delegaci innych Urban Labów i przestrzeni tworzonych z i dla mieszkańców
• Samorządy i administracja publiczna: pracownicy Urzędu Miasta Racibórz i jednostek podległych, radni miejscy, radni i władze ościennych gmin
• Przedsiębiorstwa i sektor prywatny: start-upy i firmy technologiczne rozwijające innowacyjne rozwiązania dla miast, duże korporacje angażujące się w projekty CSR związane z miastem, przedsiębiorstwa zainteresowane współpracą przy miejskich inicjatywach
• Świat nauki i edukacji: Akademia Nauk Stosowanych w Raciborzu, studenci i naukowcy prowadzący badania nad rozwojem miast, eksperci i doradcy specjalizujący się w innowacjach miejskich
• Organizacje pozarządowe i społeczne: fundacje i stowarzyszenia działające na rzecz miasta, ruchy ekologiczne i społeczne promujące zrównoważony rozwój, inicjatywy obywatelskie angażujące mieszkańców w kształtowanie przestrzeni, lokalni inicjatorzy i liderzy społeczni

Urban Lab ma być miejscem nie tylko zbliżającym urząd do mieszkańców, ale także przestrzenią coworkingową, odpoczynku, wypicia kawy w oczekiwaniu na ważną rozmowę lub po prostu na pociąg. Ponadto ma być to miejsce z salą konferencyjno - warsztatową, punktem gastronomicznym, mniejszą salką do spotkań w gronie maksymalnie 10 osób.

Sale w Urban Labie: dużą i małą będzie można zarezerwować darmowo, zarówno przez mieszkańców, przedstawicieli biznesu czy organizacji pozarządowych, pod warunkiem, że wydarzenia organizowane przez podmioty, również będą darmowe dla mieszkańców.

Nie będzie możliwości rezerwacji sal do celów prywatnych (np. prywatne przyjęcie urodzinowe) oraz politycznych (np. wiec wyborczy).

 Urban Lab Cafe

Urban Lab w Raciborzu będzie wyjątkowym miejscem. W odpowiedzi na potrzeby mieszkańców, zgaszane w trakcie prac nad Urban Labem, sercem tego miejsca będzie Urban Lab Cafe. W żadnym innym dotychczas funkcjonującym Urban Labie, Urban Lab Cafe nie jest prowadzone przez podmiot prywatny. To pilotażowe rozwiązanie, skrojone na miarę potrzeb Raciborzan. Konkurs na podnajem powierzchni na dworcu PKP w Raciborzu w celu prowadzenia Urban Lab Cafe wygrała spółka Halso Lab. Założycieli spółki większość Raciborzan zna z prowadzenia takich miejsc jak Migawka Cafe i Miga Coffee Roasters. Współpraca ze środowiskiem biznesu na etapie prowadzenia Urban Labu to dla Raciborza dodatkowa szansa na rozwój i pierwsze sieciowanie, o którym mowa była powyżej. 

Co ma do zaoferowania Urban Lab Cafe?

• Wydarzenia dla mieszkańców, w tym warsztaty, szkolenia, panele dyskusyjne,
• Wyborna kawa,
• Ciasta i dania sezonowe, przygotowywane z lokalnych produktów,
• Przyjemna atmosfera,
• Silne ukierunkowanie na zrównoważony rozwój, w tym ograniczenie ilości wytwarzanych odpadów, opakowania ekologiczne,
• Otwartość na klientów,
• Wysokie standardy higieniczne,
• Ambitny plan działania.