Miasto Racibórz w grudniu 2019 r. przystąpiło do prac nad utworzeniem w Mieście Racibórz parku kulturowego. Głównym celem podjętych działań jest podwyższenie świadomości o posiadanym bogatym dziedzictwie ponad 8-wiekowego Raciborza oraz współodpowiedzialności wszystkich mieszkańców za publiczną przestrzeń miasta. Na sesji rady Miasta Racibórz 26 kwietnia 2023 r. odbyło się głosowanie nad przyjęciem uchwały o parku kulturowym w Raciborzu. Uchwała nie została podjęta — dziesięciu radnych głosowało za przyjęciem, dziesięciu przeciw i jeden wstrzymał się od głosu.
Zabytkowe drzwi na obszarze Parku Kulturowego i poza nim
Na charakter parku kulturowego składają się różne elementy pochodzące z poprzednich epok - zabudowania i drobne detale architektoniczne. Chcemy zwrócić uwagę na drewniane drzwi, z których najstarsze pochodzą z połowy XIX w.
Wejście to wizytówka budynku, miejsce pierwszego bezpośredniego kontaktu człowieka z architekturą. Drzwi swoim wyglądem, kolorem, materiałem pokazują charakter budynku, jego styl. Ponadto, drzwi w reprezentacyjnych kamienicach lub budynkach użyteczności publicznej były osadzane w ozdobnych portalach. Współczesne drzwi w historycznym portalu nierzadko powodują rozbicie stylu. Z tego powodu warto zachowywać oryginalne drzwi z epoki powstania budynku, choć często nie jest to łatwe. Stare drzwi zwykle są drewniane, a drewno ze swojej natury ulega zniszczeniom - dlatego trzeba je nieustannie konserwować i dbać o nie. Regularnie konserwowane drewniane drzwi potrafią natomiast służyć wiele lat.
Zabytkowe drzwi oczywiście są różne, zależy z jakiego okresu pochodzą. Najczęściej spotyka się dwuskrzydłowe, ramowo - płycionowe. Zakończone są prosto lub pełnym łukiem, rzadziej łukiem odcinkowym. Dobrą, starą praktyką było wykonywanie nad drzwiami naświetli - wypełnionych szybą lub witrażem. Przeszklenia osłonięte ozdobnymi metalowymi kratami stosowano także w miejscu płycin na skrzydłach drzwi. Zapomnianym detalem drzwi są klamki - te stare są wymieniane na nowoczesne podczas wymiany zamków - żeby drzwi spełniały swoją funkcję. Warto jednak dobrać odpowiednią klamkę lub wykorzystać tą oryginalną. Odnawiając drzwi należy położyć nacisk na zachowanie lub odtworzenie całej snycerki. Trzeba także zastanowić się nad dobraniem odpowiedniego koloru, a najlepiej wykonać badania stratygraficzne pod kątem znalezienia pierwotnej farby. Drzwi nie zawsze były po prostu brązowe. W eklektycznych, historyzujących kamienicach stolarka drzwiowa była często pozastawiana w naturalnym kolorze drewna. W secesji kolor drzwi odpowiadał kolorystyce detalu na elewacji - zdarzały się więc drzwi ciemnobłękitne, zielone, lub w barwach złamanej bieli. Podobnie w modernistycznej zabudowie - drzwi, nieco prostsze niż te eklektyczne lub secesyjne - mogły być antracytowe, czarne, butelkowozielone, a nawet czerwone.
W galerii prezentujemy niektóre przykłady zachowanych dawnych drzwi. Zachęcamy do wykonania zdjęć drzwi, których nie pokazujemy. Odkryjmy razem historyczny Racibórz.
Zdjęcia odrestaurowanych drzwi prosimy przesyłać na adres WYŚLIJ WIADOMOŚĆ, a my je chętnie opublikujemy.
Artykuł powstał w ramach prac nad parkiem kulturowym.