terminarz dnia 19.09.2018

Wystawa „Ośrodki pielgrzymkowe na Śląsku” przedstawia dziewięć miejsc kultu religijnego położonych na Ziemi Raciborskiej lub leżących w jej pobliżu, także te do których pielgrzymowała najczęściej tutejsza ludność.  Większość z nich nadal nawiedzają pątnicy, ale są i takie, o których mało kto wie, iż w przeszłości były celem pielgrzymek.

Najbardziej znanym i najstarszym (1432 r.) sanktuarium pątniczym w powiecie raciborskim jest kościół Matki Bożej, gdzie czczony jest obraz Matki Bożej Raciborskiej. W 1723 r.  wybudowano barokową świątynię, do której współcześnie przychodzi ok. 20 pielgrzymek zbiorowych. Wielu pątników przybywa to tej świątyni na odpusty, zwłaszcza 15. sierpnia w święto Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny.

Na terenie Raciborza znajduje się kościół, do którego w przeszłości licznie podążali pielgrzymi – kościół św. Jana Chrzciciela na Ostrogu. W ołtarzu bocznym tej świątyni umieszczony jest cudowny obraz Chrystusa Bolesnego zwanego Raciborskim namalowany na desce. Jeszcze w XIX w. przychodziły do kościoła na Ostrogu procesje z okolicznych wsi, współcześnie ruch pielgrzymkowy ustał.

Ważnym ośrodkiem pątniczym w powiecie raciborskim jest drewniany kościół św. Krzyża w Pietrowicach Wielkich (1667 r.). Pielgrzymują do niego mieszkańcy okolicznych miejscowości zwłaszcza z okazji uroczystych odpustów 3 maja w święto Znalezienia Krzyża Świętego i 14 września święto Podwyższenia Krzyża Świętego. Do tej świątyni udają się także w wielkanocnej procesji konnej w Poniedziałek Wielkanocny.

W gminie Krzyżanowice, niedaleko Tworkowa znajduje się barokowy kościół św. Urbana z 1779 r. Co roku z okazji odpustu (najbliższa niedziela dnia patronalnego – 25 maja) przybywają tu z pieszą procesją mieszkańcy Tworkowa, Bolesławia oraz Czesi  z Píšťa, Hulczyna, Hat’i i Šilheřovic.

Na obrzeżach Krzanowic stoi barokowy kościół św. Mikołaja (1744 r.). W dniu patronalnym tj. 6 grudnia organizowana jest procesja konna wiodąca od kościoła parafialnego  św. Wacława do Mikołasza. Gospodarze modlą się o pomyślność  w gospodarstwie  i zdrowie dla swoich zwierząt.

         W niedalekim Pszowie znajduje się bazylika mniejsza (1743-1747) z łaskami słynącym wizerunkiem Matki Bożej Uśmiechniętej. Do miejsca tego pielgrzymowali „nabożni niemieckiego, morawskiego i polskiego języka” z terenu Śląska i zachodniej Małopolski.

         W diecezji opolskiej najbardziej znanym ośrodkiem pielgrzymkowym jest Góra Św. Anny (Annaberg) (ok. 1480 r.). W latach 1671-1673 kościół rozbudowali członkowie rodziny von Gaschin. Wokół sanktuarium rozciąga się Kalwaria licząca 26 kaplic Męki Pańskiej, 6 kaplic maryjnych i kaplicę św. Józefa.

         W diecezji katowickiej największym ośrodkiem pątniczym są Piekary, w których cześć odbiera obraz Matki Bożej Piekarskiej. Pierwsza pielgrzymka do sanktuarium piekarskiego datowana jest na rok 1676. Od 1947 roku do Piekar przybywają tzw. pielgrzymki stanowe.

         Wśród prezentowanych na wystawie ośrodków pielgrzymkowych najbardziej oddalona jest Częstochowa. Ikona Czarnej Madonny przywieziona została w 1382 r. Mieszkańcy Raciborza i okolic często nawiedzali jasnogórskie sanktuarium o czym świadczy duża liczba obrazów Matki Bożej Częstochowskiej wiszących w tutejszych domach. Do dziś Jasna Góra jest celem pielgrzymek z całej Polski. W tym roku z Raciborza wyruszy 42. piesza pielgrzymka do Częstochowy.

Na naszej ekspozycji prezentujemy stare fotografie i pocztówki ukazujące te cudowne miejsca i wizerunki w przeszłości, fotografie współczesne oraz dewocjonalia, wydawnictwa religijne, święte obrazy, które przywożono do domów jako pamiątkę  z pielgrzymek. Wystawie towarzyszy bogaty materiał fotograficzny prezentujący pielgrzymki z 1. połowy XX wieku oraz współczesne. Zabytki pochodzą ze zbiorów Muzeum w Raciborzu. Ekspozycję uzupełniają współczesne pamiątki pochodzące od osób prywatnych.